دوفصلنامه رهپویه حکمت هنر، یکی از نشریات تخصصی در حوزه هنر و معماری از دانشگاه سوره با تمرکز ویژه بر پیوند میان مبانی حکمی و تولیدات هنری است. این مجله مورد تایید وزارت علوم تلاش میکند با نگاهی میانرشتهای، به بازخوانی و تحلیل مفهومی و فلسفی هنر از منظر حکمت اسلامی و آموزههای فلسفی ایرانی-اسلامی بپردازد. رهپویه حکمت هنر با گردآوری آراء اساتید، صاحبنظران و هنرمندان متعهد، بستری برای تبادل اندیشههای نو در حوزه نسبت هنر و حکمت فراهم آورده است.
اهداف و چشمانداز علمی دوفصلنامه رهپویه حکمت هنر
رهپویه حکمت هنر با رسالتی مشخص در گسترش مرزهای دانش در حوزههای نظری هنر، فلسفه هنر و زیباییشناسی اسلامی، به دنبال ایجاد زمینهای برای تبیین هنری متعهد، اندیشمندانه و اصیل بر پایه مبانی بومی است.
- تبیین مبانی فلسفی هنر در حکمت اسلامی و ایرانی
- بازخوانی تاریخ هنر با رویکرد معناگرایانه و انتقادی
- ارتقاء نگاه نظری و تأملی در آموزش و تولید آثار هنری
- توسعه نظریهپردازی در حوزه زیباییشناسی بومی
- بررسی نسبت میان هنر، دین، عرفان و اخلاق
- ارتقاء جایگاه علوم انسانی اسلامی در تحلیل هنر معاصر
حوزه فعالیتها و موضوعات تخصصی دوفصلنامه رهپویه حکمت هنر
در این بخش به مهمترین حوزههای پژوهشی تحت پوشش مجله پرداخته میشود. هر یک از موضوعات زیر به یکی از پرسشهای بنیادین هنر از منظر حکمی پاسخ میدهند و ظرفیت بالایی برای تولید مقالههای نوآورانه دارند.
- فلسفه هنر اسلامی
مطالعه چیستی هنر، غایت آن و نقش آن در حیات معنوی انسان از منظر حکمای مسلمان و فلاسفه اسلامی.
- زیباییشناسی در عرفان اسلامی
تحلیل جایگاه زیبایی و هنر در اندیشه عرفا با تمرکز بر مفاهیمی مانند عشق، تجلی، صورت و معنا.
- نسبت میان دین، اخلاق و هنر
بررسی نقش هنر در ترویج اخلاق و معنویت در جامعه و چگونگی تعامل میان محتوای دینی و فرم هنری.
- هنر قدسی و ساحت نمادین در هنرهای سنتی
مطالعه ساختار نمادها، نشانهها و الگوهای تجلی مفاهیم قدسی در معماری، نگارگری، خوشنویسی و دیگر هنرهای سنتی.
- نقد هنر معاصر از منظر فلسفه اسلامی
نقد گفتمانهای رایج در هنر مدرن و معاصر و ارزیابی میزان انطباق یا تعارض آنها با نگاه حکمی.
- معنا و تجربه هنری در حکمت متعالیه
بررسی نظریههای صدرایی درباره تجربه شهودی و هنری و نسبت آن با ادراک زیبایی.
- مبانی تعلیم و تربیت هنری در حکمت اسلامی
تحلیل شیوههای آموزش هنر بر اساس حکمت اسلامی با تأکید بر تعالی روح، نه صرفاً مهارت.
- نقش سنت در هنر ایرانی-اسلامی
مطالعه کارکرد سنت در پایداری ساختارهای هنری و تبیین پیوستار سنت و نوآوری در آثار هنرمندان.
موضوعات مقالات با شانس پذیرش بالا در دوفصلنامه رهپویه حکمت هنر
در این بخش، موضوعاتی پیشنهاد شدهاند که همراستا با خطمشی علمی مجله هستند و پژوهش در آنها احتمال پذیرش بالاتری خواهد داشت.
- بازخوانی مفهوم جمال در حکمت اشراقی و تطبیق آن با نگارگری ایرانی
تحلیل مفهومی زیبایی در آثار سهروردی و بررسی جلوههای آن در نگارگری دوره تیموری و صفوی.
-
- نقد آثار معاصر هنری با رویکرد معناگرایانه عرفانی
پژوهشی در بازنمایی مفاهیم عرفانی در آثار هنرهای تجسمی امروز و سنجش آنها بر پایه معیارهای حکمت اسلامی.
- نسبت معنا و فرم در هنر قدسی اسلامی
بررسی نحوه تلفیق محتوای معنوی با عناصر بصری در هنرهای سنتی با تکیه بر معماری اسلامی و خوشنویسی.
- نقش سیر و سلوک عرفانی در خلاقیت هنری هنرمندان سنتی
تحلیل زندگی معنوی هنرمند مسلمان و تأثیر آن بر آثار هنری و نحوه ظهور تجربه شهودی در تولید هنری.
- زیباییشناسی از دیدگاه فارابی و مقایسه آن با دیدگاههای مدرن
بررسی نگاه فلسفی فارابی به موسیقی و هنر و مقایسه آن با نظریات زیباییشناسی اروپایی.
- تربیت هنری بر اساس حکمت متعالیه
تبیین شیوههای پرورش ذوق و ادراک هنری در نظام تربیتی صدرالمتألهین و نقد نظامهای آموزشی موجود.
- نقد مبانی هنر مدرن از منظر فلسفه اسلامی
بررسی مبانی معرفتشناختی و هستیشناختی هنر مدرن و ارزیابی آنها بر اساس اصول حکمت اسلامی.
نمونه مقالات منتشرشده در دوفصلنامه رهپویه حکمت هنر
در ادامه برخی از مقالات منتشرشده در شمارههای پیشین این مجله آورده شدهاند. این نمونهها، سطح علمی و تنوع موضوعات مورد توجه مجله را نشان میدهند.
- زیباییشناسی توحیدی در حکمت متعالیه و بازتاب آن در هنرهای سنتی
این مقاله به بررسی مبانی توحیدی زیبایی و چگونگی تجلی آن در هنرهای اسلامی مانند کاشیکاری و معماری میپردازد.
-
- نسبت عرفان و تصویر در هنر نگارگری ایرانی
پژوهشی در شیوههای بیانی عرفان در تصویرگری و تبیین رابطه خیال، نور و معنا در آثار نگارگران مسلمان.
- معناگرایی در هنر سنتی و چالشهای آن در عصر مدرن
تحلیل بحران معنا در هنر مدرن و بازخوانی ظرفیتهای هنر سنتی برای احیای معنا و هویت فرهنگی.
- مفهوم وحدت در هنر اسلامی با رویکرد عرفانی
بررسی اصل وحدت و ظهور آن در فرمهای تکرارشونده، ریتم هندسی و توازنهای مقدس در هنر اسلامی.
- بازتاب مفاهیم هستیشناسی در خوشنویسی ایرانی
تحلیل رابطه میان معنا، لفظ و فرم در هنر خوشنویسی و بررسی ریشههای آن در اندیشههای حکمی.