ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی در دانشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی یکی از مهمترین مراحل پیشرفت شغلی در حوزه آموزش عالی محسوب میشود. این فرآیند تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام میشود. برای ارتقا به مراتب بالاتر (دانشیاری و استادی)، اعضای هیأت علمی باید حداقل امتیازات مشخصی را در حوزههای پژوهشی، آموزشی، اجرایی، فناوری و فرهنگی کسب کنند.
در این مقاله، معیارهای دقیق امتیازدهی بر اساس آخرین آییننامههای وزارت علوم و وزارت بهداشت بررسی شده و راهکارهای افزایش امتیازات ارائه خواهد شد.
ارتقای مرتبه علمی در دانشگاهها شامل چهار سطح اصلی است:
برای آشنایی با حداقل امتیازات پژوهشی عضویت در هیات علمی از این مطلب دیدن نمایید.
کلیه خدمات مربوط به آماده سازی مقاله شما از قبیل استخراج ، ترجمه، ویراستاری علمی و ساختاری و سنجش عدم سرقت علمی و انتخاب مجله در ژونال یاب به شما ارائه می گردد.
شما می توانید فرایند سابمیت مقاله خود را به متخصصان ژورنال یاب بسپارید. ما پذیرش و چاپ مقاله شما در مناسب ترین مجله با سطح دلخواه شما را تضمین میکنیم.
کلیه مراحل تاسیس نشریه علمی از اخذ مجوز تا راه اندازی سامانه های مدیریت نشریات و دریافت ایندکس های معتبر از قبیل علمی پژوهشی، ISI، Scopus، ISC و تبلیغات دریافت مقاله را برای شما انجام میدهیم.
آیا به دنبال اطلاعات دقیق درباره حداقل امتیازات لازم برای ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی هستید؟ این فرآیند بر اساس آییننامههای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام میشود. برای ارتقا، اعضای هیأت علمی باید حداقل امتیازات مشخصی را در چهار حوزه آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و اجرایی کسب کنند.
در ادامه این مقاله، جدول حداقل امتیازات لازم برای ارتقای مرتبه علمی و راهکارهای تسریع فرآیند ارتقا را بررسی میکنیم.
حوزه فعالیت | حداقل امتیاز لازم |
---|---|
آموزشی | ۴۰ |
پژوهشی | ۴۰ |
فرهنگی | ۱۰ |
اجرایی | ۱۰ |
📌 شرایط لازم:
حوزه فعالیت | حداقل امتیاز لازم |
آموزشی | ۴۰ |
پژوهشی | ۵۰ |
فرهنگی | ۱۵ |
اجرایی | ۱۵ |
📌 شرایط لازم:
حوزه فعالیت | حداقل امتیاز لازم |
آموزشی | ۳۰ |
پژوهشی | ۳۰ |
فرهنگی | ۵ |
اجرایی | ۵ |
📌 شرایط لازم:
🔹 برخی از اعضای هیأت علمی که دارای دستاوردهای ویژه هستند، میتوانند زودتر از زمان معمول ارتقا یابند. شرایط ویژه شامل:
بر اساس شیوهنامه اجرایی آییننامه ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی، فرآیند ارزیابی بهصورت زیر انجام میشود:
🔹 متقاضی ارتقا باید مدارک و مستندات فعالیتهای آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و اجرایی خود را جمعآوری کند.
🔹 این مدارک به گروه آموزشی مربوطه در دانشکده ارائه میشود تا ارزیابی اولیه انجام شود.
🔹 گروه آموزشی بررسی میکند که آیا حداقل امتیازات موردنیاز برای ارتقا کسب شده است یا خیر.
🔹 پس از تأیید گروه آموزشی، پرونده به کمیته منتخب دانشگاه ارسال میشود.
🔹 این کمیته شامل اعضای هیأت ممیزه دانشگاه و کارشناسان ارزیابی است که مدارک متقاضی را بررسی کرده و امتیازات هر بخش را تأیید میکنند.
🔹 کمیسیونهای تخصصی دانشگاه بررسی دقیقتری روی سوابق آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و اجرایی متقاضی انجام میدهند.
🔹 ارزیابی در این مرحله شامل بررسی مقالات علمی، پروژههای پژوهشی، تألیف و ترجمه کتاب، تدریس، راهنمایی پایاننامهها و فعالیتهای مدیریتی است.
🔹 در صورت لزوم، مستندات بیشتری درخواست میشود یا اصلاحاتی در پرونده صورت میگیرد.
🔹 پرونده پس از تأیید کمیسیونهای تخصصی، به هیأت ممیزه دانشگاه ارسال میشود.
🔹 این هیأت، متشکل از اساتید ارشد و مدیران دانشگاهی، به بررسی نهایی پرونده پرداخته و درباره ارتقای مرتبه علمی متقاضی تصمیمگیری میکند.
🔹 رأیگیری نهایی برای تأیید یا رد درخواست ارتقا انجام میشود.
🔹 در صورت تأیید هیأت ممیزه، حکم ارتقای مرتبه علمی توسط رئیس دانشگاه صادر میشود.
🔹 این حکم به معاونت آموزشی و پژوهشی دانشگاه ابلاغ شده و در پرونده رسمی متقاضی ثبت میگردد.
📌 نکته مهم:
🔹 حداقل مدت توقف در هر مرتبه (مثلاً ۴ سال برای دانشیاری به استادی) باید رعایت شود.
🔹 امتیازات علمی و پژوهشی متقاضی بر اساس آییننامه ارتقا محاسبه شده و هر بخش دارای حداقل امتیاز مشخصی است که باید کسب شود.
🔹 در صورتی که متقاضی نتواند حداقل امتیازات لازم را کسب کند، پرونده او رد شده و میتواند پس از تکمیل امتیازات، مجدداً درخواست ارتقا دهد.
بر اساس آییننامه ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی، برخی اعضای واجد شرایط میتوانند مدت زمان توقف در مرتبه فعلی را کاهش دهند و سریعتر به مرتبه بالاتر ارتقا یابند. در ادامه مهمترین راههای تسریع فرآیند ارتقا بررسی شده است.
🔹 چاپ مقاله در مجلات بسیار معتبر بینالمللی مانند Nature، Science، JAMA، Lancet و New England Journal باعث میشود مدت توقف در مرتبه فعلی از ۴ سال به ۳ سال کاهش یابد.
🔹 اگر عضو هیأت علمی وارد فهرست یک درصد دانشمندان برتر دنیا در پایگاه ESI شود، حداقل زمان توقف در مرتبه فعلی از ۴ سال به ۲ سال کاهش مییابد.
🔹 این معیار برای پژوهشگران برتر و فعال در زمینه تحقیقات پیشرفته یک فرصت عالی برای ارتقای سریعتر فراهم میکند.
🔹 اعضایی که به عنوان هیأت علمی نمونه کشوری شناخته شوند، میتوانند مدت زمان انتظار برای ارتقا را کاهش دهند.
🔹 این عنوان معمولاً به افرادی تعلق میگیرد که عملکرد برجستهای در تدریس، پژوهش و فعالیتهای اجرایی دارند.
🔹 اگر عضو هیأت علمی حداقل ۵۰ درصد از امتیازات پژوهشی موردنیاز برای ارتقا را کسب کند، امکان کاهش زمان توقف در مرتبه فعلی وجود دارد.
🔹 این امتیازات شامل مقالات علمی، کتابهای تألیفی و ثبت اختراعات است.
🔹 اگر عضو هیأت علمی در پروژههای تحقیقاتی ملی و بینالمللی بزرگ مشارکت کند، امتیاز بیشتری برای ارتقا دریافت کرده و مدت توقف کاهش مییابد.
🔹 چاپ مقاله در ژورنالهای Q1 با ضریب تأثیر بالا در صورت نویسنده مسئول بودن، تأثیر زیادی در کاهش مدت زمان ارتقا دارد.
🔹 افرادی که مدیریت اجرایی در دانشگاهها و مؤسسات آموزشی را بر عهده دارند، در صورت داشتن عملکرد درخشان میتوانند از مسیر تسریعشده ارتقا استفاده کنند.
بر اساس آییننامه ارتقای مرتبه اعضای هیأت علمی، بنیاد ملی نخبگان میتواند به عنوان یکی از عوامل تسریع فرآیند ارتقا برای اعضایی که دارای دستاوردهای علمی برجسته هستند، مورد استفاده قرار گیرد. مهمترین تسهیلاتی که بنیاد نخبگان ارائه میدهد، شامل موارد زیر است:
🔹 اعضای هیأت علمی که از سوی بنیاد ملی نخبگان به عنوان نخبگان علمی کشوری شناخته شوند، میتوانند مدت زمان توقف در مرتبه استادیاری یا دانشیاری را کاهش دهند.
🔹 شرایط لازم:
🔹 اعضای هیأت علمی که توسط بنیاد نخبگان به عنوان استاد نمونه کشوری یا پژوهشگر برتر ملی معرفی شوند، میتوانند بخشی از امتیازات لازم برای ارتقا را از این طریق کسب کنند.
🔹 مثال:
🔹 بنیاد نخبگان حمایت مالی و معنوی برای انتشار مقالات ISI، ثبت اختراعات بینالمللی، و انتشار کتابهای علمی مرجع ارائه میدهد.
🔹 این تسهیلات میتواند اعضای هیأت علمی را در کسب سریعتر امتیازات پژوهشی یاری کند.
🔹 اعضای هیأت علمی که موفق به دریافت فرصت مطالعاتی یا دوره پسادکتری در دانشگاههای برتر جهان شوند، امتیاز ویژهای برای ارتقا دریافت میکنند.
🔹 این دورهها میتوانند بخشی از امتیازات پژوهشی و آموزشی موردنیاز را پوشش دهند.
برای آشنایی با شرایط عضویت در بنیاد ملی نخبگان از این مطلب دیدن نمایید.
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بهتازگی آییننامه ارتقای اعضای هیأت علمی را با هدف بهبود کیفیت آموزشی و پژوهشی بازنگری کرده است. این آییننامه بر سه محور اصلی تأکید دارد:
این آییننامه با در نظر گرفتن تجربیات گذشته و نیازهای فعلی، بهصورت جامع و کاربردی تدوین شده است.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز آییننامهای برای ارتقای اعضای هیأت علمی خود دارد که بر محورهای زیر تأکید میکند:
این آییننامه با هدف ارتقای کیفیت آموزش و پژوهش در حوزه علوم پزشکی تدوین شده است.
دانشگاه آزاد اسلامی نیز آییننامهای برای ارتقای اعضای هیأت علمی خود تدوین کرده است که شامل محورهای زیر میباشد:
این آییننامه با هدف ارتقای سطح علمی و پژوهشی اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تدوین شده است.
✅ ارتقا بر اساس فعالیتهای آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و اجرایی انجام میشود. اعضای هیأت علمی باید حداقل امتیازات لازم در این چهار حوزه را کسب کنند تا به مرتبه بالاتر ارتقا یابند.
✅ حداقل ۱۰۰ امتیاز لازم است که شامل:
✅ برای ارتقا به استاد تمامی شرایط دانشیاری باید رعایت شود، اما حداقل امتیازات موردنیاز ۱۲۰ امتیاز است که شامل:
✅ برخی از روشهای تسریع فرآیند ارتقا:
✅ حداقل ۳ مقاله علمی پژوهشی برای دانشیاری و ۵ مقاله برای استادتمامی موردنیاز است. مقالات باید در مجلات معتبر نمایهشده در ISI یا Scopus منتشر شوند.
✅ مقالات کنفرانسی داخلی و بینالمللی امتیاز دارند، اما امتیاز آنها کمتر از مقالات ژورنالی است. برای کسب بیشترین امتیاز، مقالات باید در کنفرانسهای معتبر بینالمللی ارائه شوند.
✅ برای ارتقا از استادیار به دانشیار، حداقل ۲ پایاننامه ارشد یا ۱ رساله دکتری و برای دانشیار به استاد، حداقل ۴ پایاننامه ارشد یا ۲ رساله دکتری نیاز است.
✅ بله، شرکت در کارگاههای آموزشی تخصصی و تدریس در دورههای کوتاهمدت امتیاز دارد و در بخش فعالیتهای آموزشی محاسبه میشود.
✅ فعالیتهای فرهنگی شامل مشارکت در رویدادهای علمی و دانشگاهی، مشاورههای فرهنگی، و اجرای برنامههای اجتماعی است.
✅ فعالیتهای اجرایی شامل تصدی پستهای مدیریتی مانند مدیریت گروه آموزشی، ریاست دانشکده، و عضویت در شوراهای دانشگاهی است.
✅ اعضای هیأت علمی که دارای دستاوردهای برجسته هستند، میتوانند سریعتر ارتقا بگیرند. برخی از شرایط شامل:
✅ بله، تألیف و ترجمه کتابهای علمی معتبر یکی از شاخصهای مهم پژوهشی محسوب میشود و امتیاز بالایی دارد. تألیف کتاب ۲۰ امتیاز و ترجمه ۱۰ امتیاز دارد.
✅ بله، همکاریهای بینالمللی مانند پروژههای مشترک با دانشگاههای خارجی، انتشار مقالات مشترک و شرکت در کنفرانسهای بینالمللی امتیاز قابلتوجهی برای ارتقا دارد.
✅ داوری مقالات علمی در مجلات معتبر یکی از معیارهای پژوهشی محسوب میشود و به ازای هر مقاله داوریشده، امتیاز مشخصی تعلق میگیرد.
✅ چاپ مقالات در مجلات ISI با ضریب تأثیر بالا (Q1 & Q2)
✅ اجرای پروژههای پژوهشی ملی و بینالمللی
✅ ثبت اختراعات و نوآوریهای علمی
✅ تألیف کتابهای علمی و انتشار آن در انتشارات معتبر بینالمللی
✅ مدارک لازم شامل: